Afdrukken
Categorie: Fotobewerking en informatie
Hits: 42077

Gebruikerswaardering: 3 / 5

Ster actiefSter actiefSter actiefSter inactiefSter inactief
 

Nikon Capature NX 2 en NEF-bestanden
Zie ook mijn Capture NX 2 workshop voor het optimaliseren van je foto's

De voorgangers van NX 2 waren nogal traag, maar inmiddels is het een topper met ongekende mogelijkheden (met dank aan Nik Software, Inc.). De bediening is even wennen maar eigenlijk best wel logisch. Gewoon van boven naar beneden werken en alleen dat toepassen wat nodig is. Voor een goede foto hoef je maar een paar correcties door te voeren. In Lightroom van Adobe kun je heel snel en zeer comfortabel een enkele of een hele reeks foto's optimaliseren! Dus waarom bij NEF-bestanden dan toch Nikon's Capture NX 2 gebruiken? Eigenlijk is dat heel simpel: Nikon is de eigenaar van het beschermde NEF-formaat en kan daar als enigste "alles uit halen" wat ze er zelf hebben ingestopt. Als (amateur)fotograaf wil je dat toch zeker wel benutten. Bovendien kun je in NX 2 met selectiekaders werken, lensvertekeningen (ook ton/kussen) corrigeren, Active D-Lighting en Auto Color Aberration toepassen (om er maar een paar te noemen).

Wat is NEF:
De NEF-container bevat 5 compartimenten:

  1. Sensor data
    NX 2 kan hier alleen de ruwe censor-data (RAW) uit lezen. Dus de registratie van de gemeten hoeveelheid licht, per pixel, dat via de diverse filters door de censor is opgevangen.
    TIP: Jpeg/Tiff in NX 2 opslaan als NEF. Als je een Jpeg/Tiff opslaat als NEF dan wordt hier de afbeelding in opgeslagen. Dit kun je dan verder als een NEF bewerken, maar natuurlijk zijn dan niet alle gereedschappen beschikbaar.
  2. IPTC metadata
    Lezen/schrijven, daar is niet alleen de Exif in opgeslagen maar ook plaats voor info van de fotograaf en de vlaggen, sterren, labels, ....
  3. Camera "as-shot" instructions
    Lezen/schrijven, in NX 2 bij/met Camera-instellingen/Camera Settings terug te zetten/aan te passen.
    Alle bewerkingen welke in de camera zijn ingesteld worden hier als beschrijving opgeslagen. Denk daarbij aan programma-automaat, Picture control, kontrast, helderheid, scherpte, ....
  4. JPEG preview image
    De afbeelding voor op de camera LCD en kan uitgroeien tot een preview formaat voor NX 2.
  5. Edit tag storage area
    Lezen/schrijven, hier worden de beschrijvingen van je bewerkingen in bewaard. Al je bewerkingen worden hierin opgeslagen en, indien niet uit-gevinkt, op het resultaat toegepast. Er kunnen meerdere versies van bewerkingen worden aangemaakt, alle versies worden hierin worden opgeslagen.

nx2De Camera "as-shot" instructions worden direct uitgevoerd bij het in de camera opslaan als Jpeg/Tiff. Bij opslaan als NEF worden deze bewerkingen uitgevoerd op het resultaat zolang het niet bij Camera-instellingen/Camera Settings is uitgeschakeld (vinkje rechts in afbeelding). Andere programma's, zoals Lightroom, moeten zelf uitpluizen hoe de Sensor data is opgeslagen en mogen/kunnen de Camera "as-shot" instructions niet gebruiken.


camera instellingen

Standaard camera-instellingen bij NEF (volgens: The Photographer’s Guide to Capture NX 2):

Mijn opmerkingen bij NEF voor bovenstaande camera-instellingen:

Camera-instellingen/Camera Settings:
Hier kun je bijna alle camera-instellingen terugzetten en/of aanpassen. Als alles op 0 (NUL) of neutraal staat (of Camera Settings vinkje UIT) dan heb je dus de pure RAW-data, als afbeelding geconverteerd, op je scherm staan (aangenomen dat je geen andere aanpassingen hebt aanstaan/gemaakt).

nx2Opmerking:
Bewerkingen gemaakt in camera en/of de Develop/Ontwikkelen-sectie van NX 2 zijn van hogere kwaliteit als die welke in de Adjust/Aanpassen-sectie worden gemaakt. Maar toch kun je sommige correcties nauwkeuriger regelen in de Adjust/Aanpassen-sectie (D-Lighting, Ruis, Scherpte)


start instellingen

Welke kleurruimte:
In Nikon Capture NX 2 kun je de gewenste kleurruimte (voor)instellen, dat is je bekend. Maar weet je ook op welke? Adobe sRGB (1998) zou je denken, maar dat blijkt niet zo slim te zijn. Professionals kiezen voor Pro Photo RGB en waarom zie je bij http://www.luminous-landscape.com/tutorials/prophoto-rgb.shtml. Pas bij export kies je voor sRGB (Windows/WEB/afdrukcentrale), Adobe sRGB (nabewerken) of een printerprofiel.

TIPS & NX 2 instellingen:
Opmerking: Op enkele plaatsen zijn de naast de Engelse labels/Nederlandse labels geplaatst. Het lijkt mij niet nodig om alle commando's te vertalen.

nx2

NX 2 instellingen:
Zoals hier onder blijkt ben je in het voordeel als je minimaal drie snelle logische drives hebt geïnstalleerd.
Een tweede of derde partitie op een zelfde drive kiezen geeft geen versnelling en een USB- of netwerkdrive vertraagd.


Print instellingen

De printinstellingen bepalen het eindresultaat op papier:
Het belangrijkste is het voor de print te gebruiken kleurprofiel/kleurruimte/color management met de bijbehorende instellingen. Verkeerd kleurprofiel of instelling(en) levert een mislukte afdruk op. Het lijkt lastiger als het is, je moet het gewoon even weten (of uitzoeken/uitproberen).

Instructies bij het gebruikte fotopapier:
Bij de betere papiersoorten zit vaak een lijst met aanbevolen instellingen en aanpassingen voor het bijgesloten papier. Als je dit opvolgt dan weet je zeker dat het resultaat, technisch gezien dan, optimaal moet zijn. Natuurlijk gaat de papierfabrikant er wel van uit dat je de originelen inkten gebruikt. Bij inkt van derden moet je het eerst zelf uitproberen en zo nodig aanpassingen maken.

Zelf beslissen welke kleurruimte je gaat gebruiken (dit is mijn voorkeur):
Bij (2) kies je voor een profiel naar eigen keuze. Je moet echter wel weten welk profiel je uit de lijst bij (3) moet kiezen. Dit kun je bij je printerfabrikant op de website (kijk ook bij het fotopapier) achterhalen, en anders Googelen of een paar proefafdrukjes maken en met je (gekalibreerde?) beeldscherm vergelijken. (4) en (5) als in afbeelding, dat is meestal een goede keuze (voor andere keuzes kijk je even in Help).

Nu is het ook nog nodig om je printer dit mede te delen, anders worden de instellingen misschien dubbelop toegepast. Als je op print (6) klikt dan opent het scherm van je eigen printer. Hier is dit mijn Canon i865 maar andere merken hebben soortgelijke schermen en instellingen. Voor je gaat printen ga je naar printer instellingen/printing preferencesen pas je de instellingen aan. Bij (2) het juiste papier kiezen en bij (3), (5) en (6) als hieronder afgebeeld om het kleurprofiel van de printer uit te schakelen.

Printer laten beslissen welke kleurruimte je gaat gebruiken (niet mijn voorkeur):
Kijk ook onder Zelf beslissen..... voor de instellingen van de papierfabrikant. Afbeeldingen zijn delen uit bovenstaande vensterafbeeldingen (dit om afbeeldingen klein te houden)

In NX 2 printvenster

In printervenster

Het resultaat:
Het geprinte resultaat moet redelijk overeen komen met wat je op het beeldscherm ziet, dit mits je je beeldscherm hebt gekalibreerd (kan enigszins softwarematig maar beter is met behulp van hard- en software voor een optimaal resultaat). Redelijk overeen komen, want helemaal het zelfde kan niet daar beeldscherm en printer totaal anders met kleur omgaan en het Gamut (of kleurengamma) ook nog eens ongelijk is. Het beeldscherm werkt met rood-, groen- en blauwlicht en een printer met de complementaire kleuren van RGB in inkt, namelijk CMY (Cyaan, Magenta en Geel).


"kiekjes" in NEF

Waarom van NEF (in)direct, in Batch, naar Jpeg voor eenvoudige kiekjes:
Het voordeel hiervan is dat, als er bijzondere opnames bij zitten, je in NX 2 bij Camera-instellingen/Camera Settings alle instellingen ongedaan kunt maken en de foto('s) zelf optimaal kunt optimaliseren.

NEF in batch exporteren naar Jpeg:
Let op dat je camera optimaal voor je "kiekjes" is ingesteld daar je deze "kiekjes" in principe niet nabewerkt! Indien je wel nabewerkt dan worden deze aanpassingen natuurlijk ook toegepast (mits ze zijn opgeslagen). Er zijn twee eenvoudig uit te voeren methoden:

  1. (ga direct naar) Een hele map (met/zonder sub mappen) via menu-Batch-Run Batch Process
  2. (ga direct naar) Een selectie via de NX 2 Browser

In het kort:
Gebruik je "SLR camera" ook als "eenvoudige camera" voor vakantiekiekjes en soortgelijke opnames. Sla de "kiekjes", in plaats van Jpeg, als NEF op. Gebruik wel de programma-automaat en/of menumogelijkheden om het beeld te optimaliseren (Picture control, kleur, contrast, verscherpen, …). Deze camera-instellingen worden dan apart in het NEF-bestand opgeslagen (bij opslaan als Jpeg wordt het direct op de foto toegepast) Maak je van zo’n NEF met NX 2 een Jpeg dan heb je een foto zoals in de camera als Jpeg opgeslagen zou zijn (Lightroom kan dit niet). Voordeel: Als er een bijzondere of mislukte opname bijzit dan kun je in NX 2 alle instellingen ongedaan maken en de opname alsnog repareren en/of optimaliseren. Daar NX 2 een NEF inleest als as-shot wordt de foto ingelezen en getoond met de in de camera ingestelde beeld bewerkingen. Dus ziet het er dan net zo uit als ware het als Jpeg/Tiff opgeslagen. Bij exporteren als Jpeg kan dit ook as-shot worden uitgevoerd.

Wat is as-shot tonen:
RAW-data inlezen en de in het Camera as-shot instructions area beschreven bewerkingen op de afbeelding uitvoeren (Dit is een groot voordeel t.o.v. Lightroom, die kan/mag (copyricht) alleen de RAW-data en Exposure (belichting) inlezen en toont een onbewerkte afbeelding). En natuurlijk kun je dit in NX 2 ook uitzetten (vinkje UIT, rechtsboven in kop van Camera-instellingen/Camera Settings paneel). Van as-shot kun je gebruik maken als je gewone kiekjes neemt zoals vakantiefoto’s, feestje en soortgelijk. Gewoon met de programma-automaat van de camera (auto, landschap, portret, …) en menu-instellingen voor kleur, scherpte, ect.. Net als bij een eenvoudige camera dus.
TIP: veel Nikon camera’s beschikken, in P, S, A en M mode, over Picture control of een menu-item met soortgelijke opties zoals: Normal – Softer – Vivid – More vivid – Portrait – Black-and-white – Custom (zwart&wit is natuurlijk ook gewoon RAW-data met kleurinformatie (Lightroom kan dit niet als zwart&wit inlezen) en kun je bij Camera-instellingen/Camera Settings - Picture Control de kleuren weer aanzetten).
Als de "kiekjes", met NX 2, direct uit een map als Jpeg exporteert dan is het resultaat gelijk aan "alsof je het in je camera als Jpeg zou hebben opgeslagen". Dit mits je de export opties Apply settings en Use Original Settings gebruikt. Apply settings en Use Original Settings zijn de as-shot en de, eventueel, in NX 2 gemaakte en opgeslagen bewerkingen samen. Zo nodig maak je eerst nog uitsneden (meestal staat er teveel op een gewoon kiekje, of een panorama-snede) en zet je de horizon recht. In NX 2 kun je alle de maat-verhoudingen vastzetten bij het uitsnijden. Ook kun je de maat van alle foto’s aanpassen met Size/Resolution.
..
of Fit Photo.
..
en Copy Adjustments en een Batch Paste Adjustments toepassen op de geselecteerde foto’s, maar daar ga ik hier niet verder op in (lees in Help hoe een enkele of meerdere bewerkingen, uit de bewerkingslijst, te copieren en in één of meerdere foto’s te plakken; het is simpel).
Niet vergeten om nabewerkte kiekjes op te slaan voor de je Batch-bewerking uitvoert.

Map(pen) via menu-Batch-Run Batch Process:
nx2

  1. Plaats de te exporteren NEF-bestanden in een eigen map (zie punt 3) (zie verder de afbeelding onderaan).
  2. Kies de tab-Batch Proces.
  3. Selecteer de NEF-map bij Source met Browse
  4. Vinkje UIT bij Include subfolders (of AAN).
    Vergis je niet: Alle opnames uit de geselecteerde (sub)map(en) worden geëxporteerd. Kies je verkeert dan kan het wel eens heel lang duren (annuleren kan).
  5. Vinkje UIT bij Delete files from... (anders ben je je NEF-bestanden kwijt).
  6. Vinkje AAN bij Apply settings en kies voor Use Original Settings.
    Zo worden de as-shot camera-instellingen op de Jpeg toegepast. En ook de eventueel in NX 2 gemaakte aanpassingen.
  7. Rename kun je kiezen of zo laten.
  8. Bij Select File Format: JPG kiezen.
  9. Kies de gewenste kwaliteit bij Advanced.
  10. Vinkje AAN bij Embed ICC Profiel zo wordt sRGB meegegeven.
    (Moet in je camera zijn ingesteld op IIIa sRGB of Ia sRGB, voor PC, Web en/of Afdrukcentrale).
  11. Bij Destinaton klik Select folder AAN.
  12. Map voor opslaan selecteren/aanmaken via Browse.
  13. Start.

nx2

Selectie via de NX 2 Browser:

  1. Selecteer de gewenste foto's in de NX 2 Browser.
    nx2

  2. Kies menu-File-Save As.
    ..
    en het Processing Queue opent (zie onderste afbeelding).
  3. Bij Destinaton klik Select folder AAN.
  4. Map voor opslaan selecteren/aanmaken via Browse.
  5. File Name: Rename kun je kiezen of zo laten.
  6. Bij Select File Format: JPG kiezen.
  7. Kies de gewenste kwaliteit bij Advanced.
  8. Vinkje AAN bij Embed ICC Profiel zo wordt sRGB meegegeven.
    (Moet in je camera zijn ingesteld op IIIa sRGB of Ia sRGB, voor PC, Web en/of Afdrukcentrale).
  9. Start.
    nx2